Dla uczących się hiszpańskiego problemem może być czasownik "być". W języku polskim mamy jedno BYĆ. I problem z głowy. Natomiast w hiszpańskim trzeba wyróżnić trzy możliwości "BYCIA" :D Zapiszemy to zaraz, ale przed tym wspomnę o osobach, przez które odmieniamy czasowniki.
1. os. l.poj.: Yo - ja
2. os. l.poj.: Tú - ty
3. os. l.poj.: Él - on, Ella - ona, Usted - pan, pani (grzecznościowo)
1. os. l.mn.: Nosotros - my, ale w sensie kobiet i mężczyzn lub samych mężczyzn, Nosotras - my, w sensie: same kobiety
2. os. l.mn.: Vosotros - wy, w sensie kobiety+mężczyźni lub sami mężczyźni, Vosotras - wy, w sensie: same kobiety
3. os. l.mn.: Ellos - oni, jako sami mężczyźni lub mężczyźni i kobiety, Ellas - one, Ustedes - państwo, panie, panowie (grzecznościowo)
1. SER - czyli BYĆ :D
Odmiana: (nieregularna)
Yo soy - JA JESTEM
Tú eres - TY JESTEŚ
Él/ella/usted es - ON/ONA/PAN,PANI JEST
Nosotros/nosotras somos - MY JESTEŚMY
Vosotros/vosotras sois - WY JESTEŚCIE
Ellos/ellas/ustedes son - ONI/ONE/PAŃSTWO, PANOWIE, PANIE SĄ
np.
Soy polaca - jestem Polką.
Eres alto - jesteś wysoki.
Sois inteligentes - jesteście inteligentni.
Varsovia es la capital de Polonia - Warszawa jest stolicą Polski.
Może przykłady mówią co nieco o zastosowaniu tego BYĆ? SER używamy do cech stałych, raczej niezmiennych, ogólnie przyjętych, aby opisać czyjś wygląd, cechy charakteru, fakty.
2. ESTAR - czyli również BYĆ ;)
Odmiana: (również nieregularna, ale tylko w pierwszej osobie)
Yo estoy
Tú estás
Él/ella/usted está
Nosotros/as estamos
Vosotros/as estáis
Ellos/ellas/ustedes están
Bardzo ważne są akcenty!! Np. w przypadku "está" czy "estás", bo jak usuniemy akcenty to powstaje inne słowo!
np.
Estoy en Madrid. - Jestem w Madrycie.
Están al lado del armario - Są przy szafie.
Estás triste - jesteś smutny/a.
Estamos solteros - jesteśmy singlami.
Estáis enfermos - jesteście chorzy.
Está embarazada - jest w ciąży.
ESTAR wyraża stany przejściowe, stany emocjonalne, jak np. być chorym, być smutnym, być singlem, być w ciąży - bo w końcu przestaniemy być chorzy, smutni, znajdziemy parę, dziecko się urodzi. Oprócz tego umiejscawianie czegoś - jak w przykładzie, czyli znajduję się, przebywam gdzieś tam. Jeśli chodzi o rzeczy, to należy brać pod uwagę, czy mówimy o rzeczach znanych, wspomnianych już... Chodzi o rodzajnik (o którym wspomnę przy innej okazji). Więcej po trzecim BYĆ.
3. HABER - czyli dla odmiany: BYĆ :D
To chyba najprostszy wariant. Używa się bowiem, jak na nasze potrzeby, na teraz, w jednej osobie. Jest to odmiana osoby él/ella/usted - HAY.
Co to znaczy w praktyce? To znaczy, że obojętnie, czy mówimy o jednej rzeczy czy o całym ich mnóstwie, niezliczonej ilości, zawsze będzie tylko HAY.
np.
Hay una fuente bonita aquí - Jest tu pewna ładna fontanna.
Hay muchas tiendas en este centro comercial - Jest dużo sklepów w tym centrum handlowym.
HAY oznacza bardziej, że ISTNIEJE coś, jakaś pewna rzecz. Ta rzecz jest nam nieznajoma, w przeciwieństwie do czasownika ESTAR, gdzie mówimy o czymś nam znanym.
np.
Perdone, ¿hay una farmacia por aquí? - Przepraszam, czy jest tu w okolicy JAKAŚ apteka?
ALE
Perdone, ¿dónde está la farmacia 'ESKULAP'? - Przepraszam, gdzie jest apteka Eskulap?
W pierwszym przypadku szukamy jakiejkolwiek apteki. W drugim, już konkretnej.
Oprócz tego różnica polega również na wspomnianym wcześniej rodzajniku. Gdy zaczynamy o czymś mówić, wspominamy o czymś po raz pierwszy i jest to nieznane osobom słuchającym, używamy HAY. Gdy natomiast wspominamy po raz kolejny o tej rzeczy, jest to już coś znane i wtedy używamy ESTAR.
np.
En mi bolso hay un libro interesante. El libro cuenta de... - W mojej torebce jest pewna książka. Książka (ta, w domyśle) opowiada o...
Wspomnę o tym jeszcze przy rodzajnikach :) Bo to problem wielu osób uczących się hiszpańskiego. Dlatego będziemy ćwiczyć :)
Tak więc SER, ESTAR ó HABER - esta es la pregunta! :)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz